iran Cumartesi gecesi ilk kez doğrudan kendi topraklarından israil'e yönelik saldırılar gerçekleştirdi.

Cuma sabahı, ABD'li yetkililer Amerikan CBS kanalına yaptıkları açıklamada israil'in iran'ı vurduğunu söyledi.

Peki iran ve israil'in askeri güçleri ve savunma kapasiteleri ne durumda? Ülkelerin nükleer silahları var mı?

israil ordusu sözcüsü Daniel Hagari'ye göre iran, Cumartesi gecesi başlayan saldırısında 170 insansız hava aracı, hiçbiri israil topraklarına girmeyen 30 seyir füzesi ile bir kısmı israil'e ulaşan en az 110 balistik füze kullandı.

iran, israil'den çok daha büyük bir coğrafyaya ve nüfusa sahip.

Yaklaşık 90 milyon nüfuslu ülke, israil'in neredeyse 10 katı büyüklüğünde.

Ama bu iran'ın daha büyük bir askeri güç olduğu anldıbına gelmiyor.

iran yıllar içinde füze ve insansız hava araçlarına büyük yatırımlar yaptı.

Kendisine ait geniş bir cephaneliğe sahip olmakla birlikte, Yemen'deki Husiler ve Lübnan'daki Hizbullah gibi uzantılarına da önemli miktarda silah tedarik ediyor.

iran'ın eksiği daha ziyade modern hava savunma sistemleri ve savaş uçakları.

Rusya'nın, Tahran'ın Ukrayna savaşında Moskova'ya verdiği askeri desteğe karşılık olarak bunları geliştirmek için iran ile iş birliği yaptığına inanılıyor.

iran'ın gönderdiği Şahed adlı insansız hava araçlarını Rusya'nın üretmeye çalıştığı da bildiriliyor.

israil ise dünyanın en gelişmiş hava kuvvetlerinden birine sahip.

Uluslararası Stratejik Çalışmalar Enstitüsü'nün (IISS) hazırladığı, küresel askeri kapasiteleri değerlendiren ve savunma bütçelerini içeren rapora göre israil F-15, F-16 ve en yeni F-35 uçakları da dahil olmak üzere en az 14 savaş uçağı filosuna sahip.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) küresel silah transferlerine ilişkin yayınladığı son araştırmasına göre 2019-2023 yılları arasında israil'in silah ithalatının yüzde 69'u ABD, yüzde 30'u ise Almanya'dan gerçekleştirildi.

israil bunun yanı sıra dünyanın en gelişmiş hava savunma sistemlerinden birine sahip.

10 yıldan uzun süredir kullanılan Demir Kubbe, israilli savunma şirketi Rafael ile israil devletine ait Hava ve Uzay Sanayileri kurumu tarafından ortak geliştirildi.

israil basınında yer alan haberlerde, üretiminin ilk etapta tamamen ülkenin kendi kaynaklarından karşılanması planlanıyordu.

Ancak seri üretime geçilmesinin ardından ABD'den alınan finansal destek karşılığında sistem bileşenlerinin yarısı ABD'de üretilmeye başlandı.

Demir Kubbe, roket, füze ve havan toplu gibi kısa menzilli saldırılara karşı kullanılıyor.

israil'in kendi nükleer silahları olduğu düşünülüyor ancak bu konudaki resmi açıklamalarında muğlak yanıtlar vermeyi sürdürüyor.

iran'ın nükleer silahı olmadığına inanılıyor ve Tahran yönetimi sivil nükleer progrdıbını nükleer silah geliştirmek için kullanmaya çalıştığı yönündeki iddiaları reddediyor.

Geçen yıl Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, iran'ın yer altındaki Fordo adlı nükleer tesisinde yüzde 83,7 saflığa kadar zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları tespit etmişti.

Zenginleştirilmiş uranyum, nükleer yakıtın yanı sıra nükleer silah yapımında da kullanılabiliyor.

Nükleer silah için uranyumun yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor.

iran, yanıt olarak zenginleştirme seviyelerinde "istenmeyen dalgalanmalar" meydana gelmiş olabileceğini söyledi.

Tahran yönetimi, 2015 yılında ABD, Rusya, Çin, ingiltere, Fransa ve Almanya ile imzaladığı bir nükleer anlaşma kapsamında sadece düşük düzeyde zenginleştirilmiş uranyum üretmeyi kabul etmişti.

Ancak eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de anlaşmadan çekilmesi ve iran'a yönelik yaptırımları sürdürme kararı almasından bu yana anlaşma çökmeye yakın.

Tahran yönetimi anlaşmayı ihlal ederek iki yılı aşkın süredir uranyumu yüzde 60 saflığa kadar zenginleştiriyor.

israil Dışişleri Bakanı israel Katz sosyal medyadan yaptığı paylaşımda 32 ülkeye, iran'ın füze progrdıbına yaptırım uygulanması yönünde çağrıda bulunduğunu söyledi.

Füze ve insansız hava araçlarıyla yapılan saldırıya yönelik askeri yanıtın yanı sıra "iran'a karşı diplomatik bir saldırı yürüttüğünü" söyleyen Katz ayrıca "iran'ı frenlemenin ve zayıflatmanın bir yolu olarak" iran Devrim Muhafızları'nın (IRGC) "terör örgütü ilan edilmesi" çağrısında bulundu.