/i/Soruları Alayım

    başlık yok! burası bom boş!
  1. 51.
    +2 -3
    biz zazaların kürt olduğunun bilimsel kanıtları:

    Eski tarihli arşiv ve belgelerde Zazalardan Kürt olarak bahsedilse de, günümüzde Zazalar'ın sınıflandırılması politik bir tartışma konusudur. Bu tartışmada çeşitli gruplar ve tezleri mevcuttur. [19]

    Arap-islam arşivleri, Osmanlı Arşivleri ve Ermeni Arşivlerinde Zazalar'dan Kürt olarak bahsedilir.[20] Evliya Çelebi Seyahatname isimli eserinde Zazalardan "Zaza Kürtleri" anldıbına gelen[21][22][23] “Ekrad-ı Zaza” şeklinde bahseder ve Zazaları diğer Kürt aşiret ve gruplarıyla birlikte anar:

    "Ahali-yi Bingoli beyan eder: Evvela Ekrad-ı Zaza ve Lolû ve izolî ve Yezîdî ve Haltî ve Çekvanî ve Şîqaqî ve Kîkî ve Pîsyanî ve Mudkî... " [24]

    "Bu şehre Palu kalasından sekiz saadde gelirken Nehr-i Murad üzre Çabakçur cisr-i aziminden ubur ederken Bingöl yaylasına çıkan aşiret-i Halti ve aşiret-i Çekvanî ve aşiret-i Yezîdî ve aşiret-i Zaza ve Zebarî ve Lolo ve aşiret-i Îzolî ve Şiqaqî ve Kiki aşiretleri ki cümle iki yüz bin âdem-i Ekrad ve on kere yüz bin gûsfendi devabat olup bu cisr üzre Çapakçur beginin âdemleri kuş uçurmayıp öşür alırlar... " [25]

    1878'de Palu ve çevresi hakkında Rapor hazırlayan Ermeni Kıdemli Rahip Boğos Natanyan, Palu'da yaşayan Kürtlerin Kırmançi (Kurmanc) ve Zaza olmak üzere iki grup olduğunu belirtmiştir.[26] Bulanık ile ilgili kısımda ise şöyle denilmektedir: "Bulanık’ta kırk altı tane Zaza Köyü var. Kırmançilerden farklı bir Kürt ırkı olan Zazalar, bin üç yüz ciksen kadar haneye ve altı bin dokuz yüz kişilik nüfusa sahipler."[26]

    Mustafa Kemal, Nutuk isimli kitabında Erzincan ve Sivas'ın durumundan bahsettiği bir telgrafında bu illerde oturanların bir kısmının da "Zaza denilen Kürtlerden" olduğunu belirterek, Zazaları Kürt olarak kabul eder.[27]

    Ziya Gökalp Kürt Aşiretleri Üzerine Sosyolojik Tetkikler kitabında Kürtleri vaktiyle edebî eserlerinin tetkikiyle Kurmanc, Zaza, Soran, Gûran, Lur olmak üzere beş kavme ayırdığını ve bilhassa Gûran lisanı ile Zaza lisanının birbirine yakın olduğunu yazarak Zazaları Kürt grupları içinde kabul etmiştir.[28]

    Kemal Badıllı'ya göre, "Türkiye'deki bazı Zazaların kendilerini asıl Kürt sayarak kendilerine Kırd ve kendilerinin dışında kalan Kürtlere daha doğrusu Kurmanclara da Kırdasi (Kürdümsü, Kürtçük) derler" [29]

    Terry Lynn Todd, Zazaca grameri ele aldığı kitabında Zazalar’ın kendini her yönden Kürt olarak gördüğünü belirtmektedir. [30]

    The Zaza Kurds of Turkey: A Middle Eastern Minority in a Globalised Society kitabının yazarı Prof. Mehmed S. Kaya'ya göre Zazalar bir Kürt boyudur.[31]. Kaya, Zazaların dillerine "Kürtçe" anlamında "Kırdki" dediklerini belirtir. [32]

    Diyarbakır yöresindeki Zazaların büyük çoğunluğunun kendini Kürt kabul ettiği akademisyen Serdar Yıldırım tarafından yapılan sosyolojik bir araştırma ile tespit edilmiştir.[33]

    Diyarbekir'den Emekçi Zaza Kürtleri (Kürdistan), E.Chantre & C.Barry, 1881
    Antroplog Ernest Chantre, Zazaları da içerecek biçimde Kürtler üzerine yaptığı araştırmalarda Zazaları da Kürt grupları içinde değerlendirip incelemiş ve Zazalardan "Kurde Zaza" ve "Kurdes Zazas" yani "Zaza Kürtler" şeklinde bahsetmiştir.[34][35] ingiliz etnolog ve dilbilimci R. G. Latham 1856'da Zazaca sözcükler üzerine H. Sandwith ile ortak yayınladığı çalışmada Zazaları bir Kürt grubu olarak değerlendirmiştir.[36] 1864'te Missionary Magazine dergisinde Türkiye Kürtleri ile ilgili yayınlanan raporda Türkiye'deki Kürtlerin Zaza, Kurmanc ve Kızılbaş olmak üzere üç grup olduğu, Zaza ve Kurmancların yine kendi isimleriyle anılan dilleri konuştukları, Kızılbaşların ise bulundukları yere göre bu iki dilden birini veya bunların karışımı ile Türkçe konuştukları ifade edilmiştir.[37] ingiliz doğubilimci ve Kürtler üzerine çalışmaları bulunan Godfrey Rolles Driver[38] ve Kürdolog Basile Nikitine de Zazaları Kürt grupları içinde kabul ederler.[39] Coğrafya profesörü Ellsworth Huntington Fırat Nehri ile ilgili gezi ve gözlemlerine dayanan 1902 tarihli bilimsel makalesinde[40] ve ingiliz yüzbaşı L. Molyneux-Seel, Dersim'de iki ay süren ayrıntılı gezisini anlattığı 1914 tarihli makalesinde Zazaları ve "Kızılbaş" olarak belirttikleri Dersim Alevilerini Kürt gruplarından sayarlar.[41] Mark Sykes, Osmanlı imparatorluğu'ndaki Kürt aşiretlerini ele aldığı ayrıntılı çalışmasında Zazaları ve Zaza aşiret ve kabilelerini Kürd grupları içinde sınıflandırır.[42]



    Etnolog ingvar Savnberg ise Türkiyeli göçmenlerin etnik ve sosyo-kültürel gelişimini incelediği kitabında Zazaların kendilerini Kürd olarak tanımladığını ifade eder.[50] Antroplog dilbilimci Dr. Orville Boyd Jenkins de zazaları Kürt grupları içinde sınıflandırır.[51]

    Oskar Mann’dan önce ise Peter Lerch (1856-57), Friedrich Müller (1864), Albert van Le Coq (1901-03) gibi araştırmacı ve dilbilimciler eserlerinde Zazaca hakkında folklorik yazın derleyip kısmen analiz de etmişlerdir.[55] Bu yazarlar Zazalardan Kürt, Zazacadan da "Kürtçe'nin bir lehçesi" olarak bahsetmişlerdir.[56],[57]

    Zazaların başlı başına bir halk veya Kürt olup olmadığı konusunda dilbilim temelli tariflerde tartışmalar devam etmektedir. Hemfikir olunan nokta, Zazaca ve Kürt dillerinin, Hint-Avrupa dil ailesinin irani diller gurubun Kuzey-Batı koluna dahil olduklarıdır. Zazaca’nın diğer akraba olduğu diller arasında Talişi, Mazenderani, Semnani, Gileki, Tati sayılabilir. Farsça ise güneybatı irani dillerdendir. Gramer ve kimi önemli sözcükler açısından Kürt lehçeleri Zazaca’ya yakın olup, Kuzey-iran’da Hazar Denizi kıyısında konuşulan dillerle de belli bir yakınlık mevcuttur.[58]

    Almanya Leipzig Max Planck Enstitüsü, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ile Londra HGI DNA Araştırma Laboratuvarı ve Ulusal Kan Merkezinden beş bilim adamı tarafından farklı Kürt gruplarının genetik açıdan durumlarını saptamak üzere yapılan ortaklaşa bir araştırma genetik alanda bir yayın organı olan "Annals of Human Genetics" dergisinde yayınlanmıştır. Bu araştırmada, elde edilen sonuçların, Zazaca konuşan grubu köken olarak Kuzey iranlı gösteren görüşlere haklılık kazandırmadığı, Zazaların büyük oranda genetik olarak öteki Kürt Gruplarıyla benzeştiği ifade edilmştir.[59]
    Tümünü Göster
    ···
    1. 1.
      +1
      Zaza Halkı, Dicle, Fırat ve Murat Nehirleri’nin bulunduğu coğrafyada yüzyıllar boyunca yaşamlarını sürdürmektedirler. Pers Kralı Darius, M.Ö. 515 yıllarında Behistun Yazıtları’nda bu bölgede yaşayan Zaza Halkı’nı“Zazana” olarak adlandırmaktadır.
      ···
    2. 2.
      0
      Gökalp hata etmiş
      fonoloji ses dışında hiç bir benzerlik yoktur
      ···
      1. 1.
        0
        gökalp de aslen zaza kürtlerindendir. sonradan türk hatta türkçü olmuştur. moiz kohen yahudidir misal sonradan tekinalp lakabını alıp türkçü olmuştur. prof. reha oğuzkan misal nihal atsızın kafatasını ölçmüş ve nihal atsız türk çıkmamıştır. arnavut olduğu tahmin ediliyor.

        bir şeyleri kavrayabildin mi? ırklara kavimlere bölünmek şeytan işidir. ben zazayım ve kürdüm kabul ediyorum size ne oluyor? şu belgeleri baştan sona oku sen de anlayacaksın cehaleti alır belgeler bilgiler.
        ···
   tümünü göster