20 ocak (20 yanvar) faciası bildiğiniz gibi Sovyet ordusunun Azerbaycanın başkenti Bakü`de yaptığı katliam. 1990-cı yılda gerçekleşmiştir.

Şimdi bu facianın yaşanma sebeplerine gelince, 1988 yılında ermeniler Karabağda toprak iddaalarını güçlendirir. ve Sovyet iclası geçirir. Bir çok sahte harita ve deliller ileri sunarak Dağlık Karabağın Azerbaycanın değil de Ermenistanın olduğunu, Dağlık Karabağın Azerbaycanda kalmasının namümkünlüğünü söyler. ve 1988 şubat aylarında ermeniler (türkler Ermenistandan çıkarılmalı) (Ermenistanda yalnız ermeniler yaşamalı) gibi protestolar düzenler, 1988-1989 yıllarında şimdiki Ermenistandaki Azerbaycan köylerinden 230 bin azeri türkü sürgün kovulur. Bu devirde Elçibeyin yönettiği Azerbaycan çok zayıf bir devlettir. Elçibey kendisi çok iyi bir adam olsa da ülke (bazı dış güçlerin de çabasıyla) baya bi zayıf kalıyor. Elçibeyden sonrakı yönetici Heydar Aliyev`in de bu işte rolu büyüktür, zira kendisi iktidara gelmek için her yola el atmıştır (şimdi pek bilinmez).

Azerbaycanda karşıdurma başlar. Öyle böyle değildir bu harekat "Azadlıq" harekatı adı altında başlanan bu harekata yüzbinlerce adam katılır ve şu anki Azadlıq meydanına toplanır (tabii rus ordusunun öyle tanklarla şehre ineceğini tahmin etmemişlerdir) ve 1990 yılının ocak ayında durum iyice taka sarar. Ocak ayının 16sı halk yolları bağlar ve ocak ayının 18i bir çok bölgelerde de tetil ilan olunur. Halk Sovyetlerden Ermenistanın hak iddaalarının son bulmasını ileri sürer. O dönem Sovyet başkanı Gorbochev ise Sovyet anayasasının 119.maddesini, Azerbaycan anayasasının 71.maddesini pozar ve Baküde fevkalade durum ilan eder.

Ve asıl olaylar burdan sonra başlar. 19 ocak Azerbaycan saatiyle 19:27`de Azerbaycan TV enerji bloku patlatılır. Bakünün dışla ilişkisi kesilir ve diğer bölgelerden Baküye fevkalade durumun ilan edildiği ile bağlı hiçbir şekilde haber gelmez. Halk tabii ki de rus ordusunun geleceğini anlar ama Tanklar ile şehirde insanları öldüreceğini düşünmemiştir. Öyle ki Baküde fevkalade durumun ilan olunduğunu halk 20 ocak 07:00 da öğrenir. Sovyet ordusu 19 ocaktan 20 ocağa geçen gece şehire dahil olur ve halka divan tutar.

Tanklar ve BTR`ler ile hücum eden Sovyet ordusu Bakü şehrinde amansız katliam gerçekleştirir. Hatta ambulanslara bile ateş açılır.

20 yanvar faciasında 147 kişi öldürülür, 744 kişi yaralanır, 841 kişi hapse alınır. 200 ev 80 araba bazı ambulans arabaları patlatılır, bir çok devlet emlakı dağıtılır.

Şimdi beyler, işin dünyada bilinen kısmı böyle, tabii ki katliam yaparken tek kurşun sık geç olmamıştır. Direk yaşayanların anlattığı üzere şehirde insanların gözleri çıkarılmış türlü türlü işkencelere maruz kalanlar olmuştur. ve o gece Baküde yaşananlar gerçek anlamda bir kabusdu.

Tabii 20 ocak faciasının Azerbaycan tarihindeki anlamı büyüktür. Zira bu olaylardan sonra 1991 yılında Azerbaycan 1918. yıl anayasası ile bağımsızlığını ilan eder.

o gece ile ilgili gerçek videolar:

https://www.youtube.com/watch?v=yyMB394GknU
https://www.youtube.com/watch?v=jQDK_zB2ak0
https://www.youtube.com/watch?v=mnh1VZnPN8s

26 yıl geçti. UNUTMADIK.