tümü

/i/Siyaset

Saygı Çerçevesinde Özgür Siyaset Platformu
    başlık yok! burası bom boş!

suriyedeki iç savaş nasıl başladı

  1. 1.
    +120 -6

    iç Savaştan önceki durum



    Suriye bağımsızlığını 1946 yılında kazandı ancak ülkede filizlenen demokrasi 1949 yılında CIA destekli bir darbe yüzünden son buldu. Bu darbe Suriye tarihindeki ilk darbe olmayacaktı, aynı yıl iki Suriye iki darbe daha yaşadı. 1954 yılında bir halk ayaklanması neticesinde ordu yönetimi bir kez daha sivillere verdi. 1958 yılında Suriye ile Mısırbirleştiler. Bu birleşme parlamenter rejimi yok ederek, bütün gücün Başkan'da toplandığı yeni bir rejim tipi yarattı. 1963 yılında Suriye Baas Partisi başarılı bir darbeyle yönetimi eline aldı. 1966 yılına gelindiğinde Baas Partisi de bir darbeyle karşı karşıya gelecekti. Partinin önde gelen isimlerinden Michel Aflak ve Selahaddin el Bitar görevden alındılar. 1970 yılında dönemin savunma bakanı General Hafız Esad, "devrimi düzeltmek ve doğru yoluna oturtmak" için gücü eline alarak iktidara geldi. Tek partili ve baskıcı bir rejim kuran Hafız Esad 2000 yılında vefatına kadar görevde kalacaktı. Vefatının arkasından iktidara oğlu Başer Esad geldi.  iyi bir eğitim almış ve ingiltere'de yüksek lisans yapmış olan Başer Esad'ın Suriye'ye demokrasi getireceği beklentisi ülke içerisindeki muhalifleri de sarmıştı. Göreve başladıktan sonra reform çağrıları yapan Başer Esad'ın yarattığı olumlu hava "salon"lara yansımış, rejim muhalifleri büyük forumlar düzenleyerek hükümeti demokratik seçimlere ve sivil itaatsizlik eylemlerine çağırmaya başlamıştı. Bu görece "olumlu" hava 2001 yılında önde gelen 10 muhalifin tutuklanmasıyla son buldu. 

    Suriye 1963 ile 2010 yılları arasında geçen tam 47 yılı "olağanüstü hal" koşullarında yaşadı. Ülkede 5 kişiden fazla insanın bir araya gelmesi yasaklanmış, güçlü bir muhaberat rejimi ile politik muhalifler sürekli izleniyordu. Basın özgürlüğünün bulunmadığı ülkede, 1982 yılında 55.000 kişinin katledildiği Hama katliamı yaşanmış, işkence ve kötü muamele günlük bir vakaya dönüşmüştü. Uluslararası Af Örgütü'ne göre Suriye'de kadınlar ayrımcılığa ve cinsiyet bağlı şiddete uğrarken, Freedom House'a göre ülke "özgür olmayan" bir baskı rejimiyle yönetiliyordu. 2008 yılında ABD Dış işleri Bakanlığı tarafından yayınlanan insan Hakları Raporu ise hükümet sorgusuz, sualsiz, hiçbir hukuki dayanağı olmadan insanları "şüpheli" diyerek tutukluyor, uzun yargılama süreleri ile temel haklarını ihlal ediyor, bazı olaylarda işkence uyguluyor, temel hakların tamdıbını yok ediyordu. 

    Bütün bu "politik" durum iç savaşın da koşullarını hazırladı.
    Tümünü Göster
    ···
    #180965379 şikayet
  2. 2.
    +4 -38
    Tutmuyo zorlama mk
    ···
    #180965396 şikayet
    1. 1.
      +2
      Yok la resim koymayı unutunca yeniden açtım
      ···
      #180965422 şikayet
    2. 2.
      +2
      Ne işsiz güçsüz ve ahmak adamlar var amk
      ···
      #180965816 şikayet
    3. 3.
      +1
      Ne işsiz güçsüz ve ahmak adamlar var amk
      ···
      #180965819 şikayet
    4. 4.
      +1
      Ne işsiz güçsüz ve ahmak adamlar var amk
      ···
      #180965822 şikayet
    5. 5.
      0
      Tutacak lan
      ···
      #180969779 şikayet
      6. diğerleri 3
  4. 3.
    +20 -1

    Savaşın başladığı yıl



    Suriye'de ilk gösteriler 28 Ocak tarihinde başladı. Görece küçük olan gösteriler 15 Mart'ta Şam ve Halep'te yaşanan kitlesel gösteriler ile büyüyerek Suriye'nin diğer şehirlerine yayıldı. 18 Mart'ta Suriye Hükümeti göstericilere karşı şiddet uyguladı. 20 Mart'ta Dera'da göstericilerin Baas il Başkanlığı'nı yakmasından sonra Hükümetin uyguladığı şiddet arttı. 25 Mart'a gelindiğinde 90 gösterici ve 7 polis hayatını kaybetmişti.

    Başer Esad aynı günlerde yaptığı bir konuşmada gösterilerle Suriye'ye karşı uluslararası bir komplo kurulduğunu ve göstericilerin de bu komplonun yerli işbirlikçileri olan teröristler olduğunu söyledi.  Yine aynı günlerde Sedneya hapishanesinde mahkum bulunan bazı politik tutuklular salıverildi. Bu tutuklular daha sonraIŞiD ve El Kaide bağlantılı El Nusra terörörgütlerine katılarak, bu örgütlerin öncü liderleri olacaktı.

    7 Nisan tarihine kadar demokratik reformların yapılmasını, siyasi tutukluların salıverilmesini, insan haklarının tanınmasını, olağanüstü halin kaldırılmasını ve yolsuzlukla mücadele edilmesini talep eden göstericiler bu tarihten sonra isteklerini değiştirdiler. 8 Nisan'da 10 şehirde yapılan gösterilerde Esad Rejiminin son bulması talep edildi. 22 Nisan'da gösteriler 20 şehre yayıldı. 25 Nisan tarihinde Suriye Ordusu ağır silahlarla kırsal alanlara yönelik bir askeri operasyon başlattı. Mayıs ayının sonuna gelindiğinde 1000'den fazla sivil ve 150'den fazla güvenlik örgütü mensubu hayatını kaybetmişti.

    Silahlı ayaklanma 2011 yılının sonunda Türkiye sınırındaki Idlib eyaletine bağlı bir şehirde başladı. Cenazelerini defnetmekte olan yaslı protestocular kamu binalarını ateşe vererek 8 emniyet mensubunu öldürdüler ve bir karakolu basarak buradaki silahlara el koydular. Hükümet güçleri protestoculara ateşle karşılık vermeye başladı. Temmuz ayı sonra ererken 1600 sivil öldürülmüş, 500'den fazla güvenlik görevlisi hayatını kaybetmiş ve 13.000'den fazla insan gösteriler nedeniyle tutuklanmıştı.
    ···
    #180965586 şikayet
  5. 4.
    +17 -1

    iç savaş



    2011 yılının Ağustos ağında rejime muhalif güçler tarafından Suriye Ulusal Konseyi oluşturuldu. Özgür Suriye Ordusu'nun da dahil olduğu Türkiye merkezli bu organizasyon farklı politik gruplar, aktivistler ve etnik gruplardan oluşuyordu. ideolojileri, Suriye ile ilgili beklentileri ve geçmişleri birbirinden çok farklı politik hareketlerden teşekkül eden bu Konsey etkin bir şekilde varlığını sürdüremedi.

    Eylül ayında Özgür Suriye Ordusu ile Suriye Ordusu arasındaki ilk büyük askeri muharebe Rastan şehrinde yaşandı. 1 hafta süren çatışmalar sonucunda Özgür Suriye Ordusu şehri terkedip Türkiye'ye kaçarken, Suriye Ordusu şehirde hakimiyet kuracaktı.

    Ekim ayında Özgür Suriye Ordusu Türkiye'den destek görmeye başladı. Türkiye hükümeti Özgür Suriye Ordusu'na Hatay'da karargah kurdururken,  sıcak savaşı yönetecek askeri komuta merkezi de Suriye içerisinde kuruldu. (bkz:  Hürriyet Daily News) Türkiye'den destek alan ve Türkiye sınırının içine kaçarak buradaki güvenli bölgede askeri ikmalini yapabilen Özgür Suriye Ordusu bu şekilde kısa sürede Kuzey Suriye'deki bir çok yerleşim yerinde hakim duruma geçti. 2011 yılının sonuna kadar Özgür Suriye Ordusu ve Suriye Ordusu arasında yaşanan çatışmalarda şiddet artacak, Suriye Ordusu ağır topçu birliklerinin de kullanıldığı savaşlarda tam kapsamlı bir askeri operasyona başlayacaktı. Humus direnişi bugünlere damgasını vururken, 15 Aralık'ta Dera şehrini rejim karşıtları basacak, 27 askeri öldürecekti. 

    2012 yılının Şubat ayında Suriye Ordusu kapsamlı bir harekat ile rejim karşıtlarının elinde olan bazı bölgeleri geri aldı. Özellikle Şam şehrinde yaşanan çatışmalarda muhaliflerin elinde olan Baba Amr'ın alınması Suriye Ordusu'nu Şam'da hakim konuma getirdi. Mart ayında idlib'i de eline alan Suriye Ordusu rejim için güvenli bir bölge oluştururken yaşanan çatışmalarda 10.000'den fazla insan hayatını kaybetmişti.
    ···
    #180965789 şikayet
  6. 5.
    +18

    Kimin gibi kimin zütünde



    iç Savaşın başlangıcından itibaren hem SuriyeMuhalifleri hem de Suriye Rejimi uluslararası yardım aldı. Haritada yer alan yeşil yerler Suriye'deki isyancıları destekleyen ülkeleri gösterirken, mavi yerler Suriye hükümetini destekleyen ülkeleri gösteriyor. Irak ise hem muhalifleri hem de hükümeti destekleyen askeri gruplara sahip. Buradan gözüktüğü gibi Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan Suriye'de rejimmuhaliflerini desteklerken, Suriye Hükümetinin arasında iran ve Rusya bulunuyor.

    Uluslararası aktörlerin bu durumu da savaşta herhangi bir tarafın diğerine karşı hakim konuma geçmesini zorlaştırıyor. Türkiye sınırı üzerinden muhallif gruplara lojistik ve askeri imkan sağladığı için Kuzey bölgesinde iyi desteklenen lojistik hatlara sahip muhalif güçlerin kontrolündeki şehirlerin Suriye ordusu tarafından ele geçirilmesi çok zor. Suudi Arabistan ve Katar'ın para yardımıyla da muhalif güçler ihtiyaçlarını temin edebilecek ekonomik kaynaklara sahipler. 

    Irak'ta önemli bölgeleri hakimiyetine alan IŞiDde dünyanın her yanından gelen militanları ve bölgesinde kurduğu düzen sebebiyle güçlü bir aktör olarak gözüküyor. Günlük geliri 2 milyon dolar olan örgüt, petrol havzalarına da sahip. Irak ordusundan ele geçirdiği ağır silahlar ve yine Irak Ordusu'nda görev yapmış üst düzey askeri uzmanlarıyla IŞiD'in de hakimiyetindeki bölgeleri kaybetmesi kısa vadede zor bir ihtimal.

    Buna karşın Esad rejimi de güçlü destekçileri, askeri imkanları ve Rusya ile iran'ın desteği ile hakimiyetindeki bölgelerde otoritesini kurmuş durumda. Ürdün'den gelen Hizbullah militanları ile birlikte Esad'ın kontrolündeki alanları kaybetmesi zor gözüküyor.

    Yani kısa vadede oyuncuların pozisyonlarında bir değişim olmadıkça, Suriye iç Savaşı'nda köklü bir değişim beklemek gerçekçi değil.
    ···
    #180966369 şikayet
  7. 6.
    +16 -1

    Tetikleyen faktörler



    2011 yılında Suriye gerçekten tarihinin en kötü günlerinden birini yaşıyordu. Başer Esad'ın "demokratik bir reform" yapacağı yönündeki umutlar son bulmaya yüz tutarken, Arap Birliği'ni hedefleyen seküler Baas ideolojisi de israil'e karşı yaşanan üstüste yenilgiler ve ekonomik hayatta yaşanan sorunlarla artık itibarsızlaşmış, halkın kalbinde meşruiyetini kaybetmeye yüz tutmuştu. Aynı dönemde serbest piyasa ekonomisine geçiş için atılan ve özel mülkiyete izin veren bazı adımlar da halkın gözünde yepyeni bir gelir adaletsizliğinin resimlerini çizmeye başladı. Esad rejimine yakın olan insanlar zenginleşirken, Suriye sokaklarında insanlar fakirlik içerisinde yaşıyordu. Bütün bunlar yetmezmiş gibi 2008 yılında başlayan kıtlık yüzünden Kuzey Doğu Suriye'de bulunan köylüler bir anda iflas etmeye ve daha önce eşi benzeri görülmemiş bir yoksullukla karşı karşıya kalmaya başladılar. 10 binlerce aile Suriye şehirlerinin gecekondu mahallelerine göç ederken kalplerinde rejime karşı büyük bir öfke taşıyordu. Dahası bütün bu etkenler yüzünden iyice durgunlaşan Suriye ekonomisi de artık her yıl istihdam piyasasına katılan 250.000 gence yeni iş olanakları sunma şansına değildi. Artan işsizlik ve yoksulluktan kaynaklanan öfke, devlet makamlarını sarmış yolsuzluk yüzünden daha da büyüdü. Çok partili hayat olmayan, özgür bir basını bulunmayan, yargının tamamen merkezi hükümet tarafından kontrol edildiği Suriye'de Baas Partisi'ne üye olan devlet görevlileri kamu yetkilerini kötüye kullanıyor, ehliyet almak için bile rüşvet talep ediyor, rüşvet vermeyenler işlerini gördüremezken, rüşvet verenler baş tacı ediliyor, rüşvet ve yolsuzluğa karşı çıkanlar darejim düşmanı diye kötü muameleye uğruyordu. 

    Özgürlüklerin kısıtlandığı bir baskı rejimi, yaygın yolsuzluk, ekonomik durgunluk, işsizlik ve yoksulluk.. 2011 yılında herhangi bir ülkeyi patlatacak her şey Suriye'de hazırdı. Beklenen kıvılcım Tunus'ta çaktı
    ···
    #180965501 şikayet
  8. 7.
    +14

    Kısa süren bir ateşkes



    BM ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi olarak hareket eden Kofi Annan Suriye Hükümeti ile muhalif güçler arasında bir barış anlaşması imzalanması için harekete geçti. Bu kapsamda 12 Nisan 2012 tarihinde Suriye ile Özgür Suriye Ordusu arasında da bir ateşkes ilan edildi. Ancak ateşkes başarılı olmadı. Ateşkes süresince de taraflar arasında çatışmaların yaşanması nedeniyle Annan iran'ı da sürece dahil olmaya çağırdı. Bu çağrı da istenilen etkiyi yaratmadı. Haziran ayı başında barış planı çökerken, BM gücü Suriye'den çekildi. Annan 2 Ağustos tarihinde görevinden istifa ederken üzgün ve bitkindi.
    ···
    #180965896 şikayet
  9. 8.
    +12

    ikinci perde



    iç Savaşın ikinci perdesi 25 Mayıs 2012'de Şebbiya'nın Hula'da kadın ve çocukların dahil olduğu 108 kişiyi öldürmesiyle başladı. ÖzgürSuriye Ordusu katliama karşı bir ultimatom yayınlayarak hükümete karşı geniş kapsamlı bir saldırı başlattı. Başer Esad bu kalkışmayı ezeceğini beyan ederek cevap verdi.

    12 Haziran tarihinde Birleşmiş Milletler Suriye'de yaşananları ilk kez "iç Savaş" olarak tanımlayacak, Şam ve Halep şehirlerinde de esnafın da katıldığı grevler yaşanacaktı.

    22 Haziran tarihinde Türkiye'ye ait bir F-4 uçağı Suriye Ordusu tarafından düşürüldü. Uçağın uluslararası sularda olup olmadığı tartışılırken Başer Esad uçağın düşürülmesi nedeniyle Türkiye'den özür diledi. 

    10 Temmuz tarihinde Suriye Ordusu'na bağlı birimler El Kusayr ve Sarakeb şehirlerini ele geçirirken Suriye'nin tamdıbına yayılan çatışmalarda 16.000'den fazla insan hayatını kaybetmişti.

    Eylül ayında Özgür Suriye Ordusu karargahını Türkiye'den Suriye'ye taşıdı. Ekim ayında muhalif güçler Şam'ın gecekondu semtlerine de girmişti.

    Hükümetin cevabı sert oldu. Ağırlaşan hava bombardımanı ile saldırılar gerçekleştirilirken 2012 yılının sonunda muhalifler de Suriye Ordusu da savaşı kendi lehlerine döndürebilecek stratejik bir zafer elde etmekten uzaktı.

    2013 yılında savaşın yönü El Nusra ve IŞiD'in etkinliğinin artması ile değişti. El Nusra'nın Taftanaz Hava Üssü'nü ele geçirmesi ve 6 Mart'ta Rakka'nın düşmesi savaşı farklı bir faza sokarken, hükümet de Hizbullah ile birlikte çalışmaya başlayacak ve Şii güçler muhaliflere karşı saldırılarını yoğunlaştıracaktı.

    2013 yılı sonuna gelindiğinde çatışmalar devam ediyor, Suriye'nin şehirleri taraflar arasında el değiştiriyordu. 2014 yılında El Nusra ile de yollarını ayıran IŞiD bölgede hakimiyet kurmaya başladı. Muhalif güçlerle çatışan grup, bazı şehirleri ele geçirdi. Muhalif gruplar IŞiD kontrolündeki Rakka'yı 6 Ocak tarihinde kısa süreli ele geçirseler de, IŞiD kısa sürede şehri geri aldı
    ···
    #180965942 şikayet
  10. 9.
    +6
    Uzun yazi tutar
    ···
    #180965399 şikayet
  11. 10.
    -4
    Anani gibince suriyede kelebekler uctu ve kuru fasulyeden hamsi cikti
    ···
    #180965414 şikayet
  12. 11.
    -3
    ya tamam da bunun akp dönemi...
    ···
    #180966016 şikayet
  13. 12.
    -3
    Okumuş eğitimli Prof Dr Başkomutan Sayın Hz Başar Esad ra yolun ve gücün açık olsun kök tengri yar ve yardımcınız olsun inşallah zafer inannaan muminlerindir.
    Doc Dr Prof Başar Esad giber gerisi hikaye.
    itaat edin huzur çocukları
    ···
    #180979699 şikayet
    1. 1.
      0
      Sen kitabi yanlis okumussun
      ···
      #180982432 şikayet
  15. 13.
    +2
    Hep ameriganın oyunu yegenim bilmediğiniz çoğ şey var
    ···
    #180976055 şikayet
  16. 14.
    +1 -1
    Kardeş baslıgın altındaki paragrafın son 4 satırı bizim ülkeyi özetliyor
    ···
    #180972128 şikayet
  17. 15.
    +1
    Okunur şuku
    ···
    #180978730 şikayet
  18. 16.
    -1
    Insan okucak bunları huur evlatları
    ···
    #180965525 şikayet
  19. 17.
    +1
    Abi ben Suri besar Esad bum bum
    ···
    #180972675 şikayet
  20. 18.
    -1
    Raçlpqqtçbq
    ···
    #180969111 şikayet
  21. 19.
    0
    Aksam okucam zumki
    ···
    #180979689 şikayet
  22. 20.
    0
    Emeğe saygı
    ···
    #180977843 şikayet