yarak

penis, canlılar aleminde, erkek bireylerde, görünür kısımda yer alan eşey ve üreme organı yapısıdır. penis kelimesi latince'de "kuyruk" anldıbına gelmektedir.
i̇drar ve üreme salgısı kanalıyla, bunun çevresini saran süngerimsi bir yapıda kan damarlarınca zengin bir üreme organıdır. penisin ucunda yer alan açıklıktan hem idrar hem de meni ayrı zamanlarda dışarıya atılır. penis uyarıldığında damarların kanla dolmasıyla büyür ve sertleşir. buna sertleşme (ereksiyon) denir. sertleşen penis içindeki meninin dışarı atılmasına boşalma (ejekülasyon) denir.

kavernöz ve spongiöz maddelerden oluşur:
kavernöz maddeler; dayanıklı kollajen ve elastik liflerden oluşan bir kılıfla sarılmışlardır. kılıfın içinde "kavern" denilen küçük odacıklar bulunur. bu odacıklar atardamarlarla beslenir ve uyarılma sırasında kanla dolarak penisin sertleşmesini sağlarlar. kavernöz cisimler de iki adet kılıf ile tunika albuginea ve buck fasiasi sarılıdırlar. bu kılıfların fonksiyonları sertleşmede önemlidir. kavernöz cisimler, içi odacıklar ve kan damarları ile dolu uzun iki boruya benzer yapıdadır, penisin kök kısmında bu cisimler kemiğe yapışırlar.
spongiöz maddeler; kavernöz maddenin alt kısmında bulunur ve içinden idrar kanalı geçen odacıklarla dolu bir tüp şeklindedir. sert bir kılıfla sarılı olarak bulunmaz ve sertleşmede daha yumuşak olarak kalır. spongiöz cismin uç kısmı genişleyerek penisin glans penis de denilen baş kısmını oluşturur.
penis kökünün altında yer alan erbezleri, deri ile kaplı torba şeklinde bir yapının (skrotum) içinde korunurlar. organı kaplayan deri ergenliğin başlamasıyla koyulaşıp kalınlaşır. bu torba içindeki erbezleri ergenlik öncesinde küçük, erişkinde ise 20-30 gr. ağırlığında, 4-5 cm uzunluğunda, 2,5 cm. genişliğinde yumurtaya benzer şekildedir. testisler erkek üreme hücrelerini yani spermleri üretirler ve erkeklik hormonu olan testosteronu salgılarlar. bunun yanında erbezinde üretilen er sıvısı testis yollarını kayganlaştırarak spermlerin geçişini kolaylaştırır.

bölümleri

erbezleri
yantestisler (epididymis)
süngerimsi doku (corpus cavernosa)
sünnet derisi
frenulum
üretal açıklık
anti özgün
baş kısmı (glans penis)
corpus spongiosum
penis
skrotum

tipleri

penisler, içine daha çok veya daha az kan alanlar olarak sınıflandırılabilir:
et penisi: et penisine sahip kişilerin penisleri en inik halinde dahi ~10cm civarındadır. et penisinin sertleşmiş hali, inik (sönük) halinin 1,2-1,4 katı kadar büyüyebilir. i̇nsanların ortalama %19 u et penisine sahiptir.
kan penisi: kan penisine sahip kişilerin penisleri en inik hali 4-6cm dir. kan penisi, en inik halinde olan penisin 2-4 katına kadar büyürler. i̇nsanların yaşlaşık %81 i kan penisine sahiptir.

gelişimi

penis, erkek 13 yaşlarındayken büyümeye başlar ve yaklaşık iki yıl içinde olgun erkek penisi büyüklüğüne erişir. büyümeye başlama yaşı 10 ila 15 yaş aralığında değişebilir. bu dönemde genital bölge kılları da ortaya çıkar. tam büyüme 18 yaşına kadar olsa da, çok nadiren 20-24 yaşlarına kadar da devam edebilir.

sertleşme (ereksiyon)

parasempatik sistemin uyarılması sonucu, penisin corpus cavernosum ve corpus spongiosum parçalarına kan dolması nedeniyle oluşan fizyolojik olaydır.
fizyolojik olarak, uyarılma sırasında atardamarlarla kan hızlıca penise pompalanır, penisin kavern odacıklarının duvarları gevşeyerek genişler ve içlerine daha fazla kan alarak şişer ve büyürler. böylece penis kanla dolarak büyür ve sertleşir. en dıştaki sert kılıf ve zarlar gerilir, toplardamarlar kapanır ve kan tekrar dolaşıma çıkmaz, bir süre orda kalır. penis sertliğini kaybederken, bu toplardamarlar açılır, kan penisi terk eder ve kavern sistemlerin duvarları kasılıp büzüşerek küçülürler. penis eski konumuna gelir.
mekanizma olarak basit; ama hormonal, kimyasal, elektriksel, mekanik ve pgibolojik açıdan karmaşık bir süreçtir.

boşalma (ejekülasyon)

penisten meninin sperm kanalları yoluyla üretal açıklıktan dışarı çıkması olayıdır.
sperm kanallarıyla vücuttan dışarı çıkan menide sperm hücreleri bulunur. testislerden çıkarak idrar yoluna doğru uzanan iki sperm kanalı, idrar kesesinin altından geçer ve dış idrar açıklığına kadar uzanır. i̇drar kesesinin altında prostat bezi yer alır. prostat, boşalma öncesi bir sıvı salgılayarak sperm kanalını temizler. bu sıvı dişilerin üreme kanalı olan vajinanın kimyasal ortdıbını sperm hareketine uygun hale getirir. spermlerin dışarı atılmadan önce biriktikleri iki küçük kesecik de (seminal kese) mesanenin iki yanında bulunur.

sperm üretimi

her testis içinde çok ince ve birbiri üzerine katlanmış çok sayıda kılcal boru vardır. sperm hücreleri bu borular içerisinde oluşur ve olgunlaşırlar. sperm hücrelerinin üretimi ve olgunlaşması yaklaşık 74 gün kadar sürer. yaklaşık 4 ml. hacmindeki meninin hacmen %60'ı seminal vezikül tarafından, %20'si prostat tarafından oluşturulur. prostat en dış kısımda yer alan organ olduğundan boşalma ilk boşalan sıvı prostat sıvısıdır ve en canlı spermler bu sıvı içinde yer alırlar. sperm üretimi devamlıdır, üretilen sperm depolanır ve boşaltılmaya hazır bekler.
bir boşalmada erkek ortalama 150 milyon sperm hücresi boşaltır. yumurta hücresinin döllenmesinde sperm sayısı kadar spermlerin kalitesi de önemlidir. meninin çeşitli özelliklerinin laboratuar koşullarında incelenmesine spermiyogram adı verilir.

boyutları

sertleşmiş bir penisin ortalama uzunluğu 10-16cm olmakla birlikte, uzunluk aralığının genellikle 9,5-16 cm aralığında değiştiği gözlenmiştir. normal penis boyu 9,5-14 cm arasındadır. normalden büyük penis boyu ise 14-16 cm arasındadır.